Diagnoza / Terapia logopedyczna / neurologopedyczna

Terapia logopedyczna
Logopedzi prowadzący terapię zajmują się kompensowaniem zaburzeń i deficytów mowy. Podczas sesji terapii logopedycznej uczą, ćwiczą i utrwalają prawidłowe wzorce mowy. Sesje terapii logopedycznej to regularne spotkania, które mają stałą częstotliwość i są prowadzone przez tego samego logopedę. Częstotliwość spotkań jest zależna od zagadnienia, jakiego dotyczą. Czas trwania sesji to ok. 50 min. Czas trwania całej terapii jest uzależniony od złożoności problemów.

Konsultacja logopedyczna
Konsultacja logopedyczna jest wstępną diagnozą określającą wadę wymowy dziecka, wskazówki dla rodziców i propozycję pracy terapeutycznej. Przeznaczona jest dla dzieci, u których obserwuje się nieprawidłowości dotyczące mowy. Może to dotyczyć samej artykulacji jak i kłopotów na poziomie ekspresji, tj. tworzenia zwrotów lub zdań. Konsultacja logopedyczna dotyczy dzieci, które nie mają zaburzeń o podłożu neurologicznym, kiedy mamy do czynienia z prostymi wadami wymowy.

Diagnoza logopedyczna
Podczas diagnozy logopeda przeprowadza wywiad, ocenia sprawność i budowę anatomiczną narządów mowy, bada słuch fizjologiczny, fonologiczny i fonetyczny, sprawdza poprawność artykulacji, poziom rozwoju językowego dziecka lub osoby dorosłej (słownictwo i gramatyka). Zaburzenia mowy utrudniają uczenie się oraz funkcjonowanie w środowisku. Im wcześniej się je wykryje, tym szybciej można pomóc terapią

Dyslalia: jeśli słyszysz, że Twoje dziecko mówi mówi „s”, zamiast „sz”, np. „safa”, zamiast „szafa”, to jest to nieprawidłowa realizacja głoski „sz”, czyli rodzaj dyslalii. W tym przypadku, prawdopodobnie dziecko nie będzie mówiło całego szeregu, a więc: „sz”, „ż”, „cz”, „dż”. Będziesz słyszeć: „zaba” (żaba), „capka” (czapka), „dzem” (dżem) itp.

Jąkanie: gdy mowę osoby charakteryzują częste powtórzenia lub przedłużenia dźwięków, sylab czy słów, bądź częste zawahania lub pauzy, które zakłócają rytmiczny przepływ mowy.

Alalia: mowa dzieci cierpiących na alalię rozwija się z opóźnieniem, mogą one porozumiewać się za pomocą gestów i onomatopej lub kilkoma wyrazami ze swojego słownictwa, czasem nie potrafią powtórzyć łatwych słów za dorosłym. Dzieci mają przeważnie prawidłowy słuch fizjologiczny i dobrą ruchomość narządów mowy, więc wymagają natychmiastowych działań terapeutycznych. Alalia może trwać do 7, a nawet 14 roku życia, stopniowo przechodząc w dyslalię

Afazja: dotyczy osób, które w wyniku, np. udaru, wylewu, urazu czaszkowo–mózgowego lub nowotworu mózgu doznały uszkodzenia odpowiednich struktur mózgu i utraciły częściowo lub całkowicie umiejętność mówienia lub rozumienia. Osoba może mieć problemy z wypowiadaniem się (np. trudności ze znalezieniem odpowiednich słów, tworzeniem zdań i dłuższych wypowiedzi) a wypowiadane wyrazy mogą być użyte w złym kontekście lub zawierać błędy

Dysglosja: dotyczy osób, u których obserwuje się nieprawidłowości w budowie narządów mowy (zgryzu, warg, języka, podniebienia miękkiego lub twardego, wędzidełka), które bezpośrednio wpływają na trudności w artykułowaniu dźwięków mowy. Te zaburzenia mowy dotyczą najczęściej dzieci z rozszczepami oraz dzieci z niedosłuchem i głuchotą.

Dysartria: jest diagnozowana u osób, u których nastąpiło uszkodzenie ośrodków i dróg nerwowych unerwiającyh narządy mowne, co jest spowodowane udarem mózgu, urazem czaszkowo – mózgowym, chorobą Parkinsona, miażdżycą naczyń mózgowych itp. W zależności od rodzaju dysartrii mowa osoby może być niewyraźna, zbyt wolna lub szybka, mogą występować zaburzenia natężenia głosu (mowa zbyt cicha lub całkowicie niesłyszalna) i/lub rezonansu (mowa nosowa). Dysartria towarzyszy najczęściej mózgowemu porażeniu dziecięcemu.

Giełkot: dotyczy osoby, której mowa jest bezładna, „bez ładu i składu”, która objawia się bardzo szybkim tempem mówienia (tachylalią) i chaotycznym sposobem językowego formułowania myśli. Charakterystyczne jest, iż osoba z giełkotem zwykle jest nieświadoma swojego problemu, ma przeciętne lub wysokie zdolności umysłowe i w związku z tym rzadko z własnej inicjatywy zgłasza się do specjalisty. Mowa takiej osoby, w tym samym stopniu jest niezrozumiała dla najbliższego otoczenia, jak i nowych osób

Bełkot: dotyczy osób, których mowa jest niezrozumiała lub rozumiana tylko przez najbliższe otoczenie. Polega to na tym, że ciężar problemu skupiony jest wokół większości zniekształconych głosek, opuszczonych lub realizowanych zastępczo, charakterystyczne są przestawienia sylabowe i głoskowe, brak jest końcówek lub sylab początkowych, grupy spółgłoskowe są uproszczone.

Ankyloglosja: zbyt krótkie wędzidełko (fałda) pod językiem. Niektóre dzieci może boleć z tego powodu język, (gdy dziecko próbuje ruszać językiem, ale sprawia mu to trudność). Zbyt krótkie wędzidełko może, ale nie musi przyczyniać się do nieprawidłowej artykulacji.

Opóźniony rozwój mowy: występuje wtedy, gdy słownik dziecka zarówno czynny, jak i bierny, znajduje się poniżej normy przewidzianej dla danego wieku, np. późniejsze gaworzenie, późniejsze wymawianie pierwszych słów i trudności w ich wypowiadaniu itd. Diagnoza logopedyczna trwa od jednego do trzech spotkań w zależności od złożoności problemów klienta. Po pierwszym spotkaniu logopeda informuje, czy potrzebnych jest więcej spotkań diagnostycznych.